Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna w jednostce samorządu terytorialnego

Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna w jednostce samorządu terytorialnego. W jednostkach samorządowych kontrola wewnętrzna stanowiona jest poprzez takie organy jak komisja rewizyjna bądź księgowy (skarbnik) gminy, powiatu lub województwa.

Natomiast samorządowe jednostki budżetowe, których przychody przekraczają 35 mln złotych mają obowiązek przeprowadzania audytu wewnętrznego. Komisje rewizyjne powoływane są przez radę gminy, powiatu jak i sejmiku.

Członkami komisji rewizyjnych nie mogą być członkowie zarządu oraz przewodniczący i wiceprzewodniczący rady, co stanowi przesłankę niezależności. Właściwa rada kontroluję działalność władz samorządowych. Ważną rolę w kontroli wewnętrznej odgrywa skarbnik, który, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, występuje jako główny księgowy budżetu odpowiedniego szczebla wstępnych kontroli poszczególnych operacji.

Kontrola zewnętrzna natomiast w głównej mierze przypada regionalnym izbom obrachunkowym, które wywodzą się z Francji. Są one utworzone na mocy konstytucji i sprawują nadzór gospodarki finansowej oraz zamówień publicznych: jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych, stowarzyszeń gmin, stowarzyszeń powiatów, związków powiatów oraz samorządowych jednostek organizacyjnych. Izby obrachunkowe podlegają prezesowi rady ministrów, jednak nadzór nad ich działalnością stanowi minister właściwy do spraw administracji publicznej.

Kompleksową kontrolę samorządu terytorialnego izby przeprowadzają raz na 4 lata, natomiast kwartalnie sprawdzają sprawozdania z wykonania budżetu. Kolejnym organem kontroli zewnętrznej jest Najwyższa Izba Kontroli do, zadań której należy kontrola samorządu terytorialnego według szerokiego zakresu kryteriów takich jak rzetelność, gospodarność i legalność. NIK dokonuje kontroli z własnej inicjatywy, więc jest ono niezależne od innych jednostek bądź podmiotów.