Style kierowania zespołem - pracownikami

Działanie organizacji, bez względu na to, czy jest to firma, placówka czy instytucja, jest w dużej mierze uzależnione od czynności, wykonywanych przez zatrudnione w niej osoby.

Te zadania mają na celu zarówno bieżące funkcjonowanie organizacji, jak i nakierowane są na jej rozwój. Aby czynności były wykonywane w sposób jak najbardziej efektywny, niezbędne jest korzystanie z odpowiedniego stylu zarządzania pracownikami.

Jego wybór zależny jest od decyzji kadry zarządzającej. Spoczywająca na niej decyzja, dotycząca optymalnego stylu kierowania, przekłada się więc na funkcjonowanie całej firmy i realizacji zadań, wynikających ze specyfiki jej działalności.

Style kierowania pracownikami można podzielić na trzy, podstawowe typy. Są nimi styl autokratyczny, liberalny i demokratyczny.

Autokratyczny styl kierowania

Cechą charakterystyczną stylu autokratycznego jest założenie, że naturalną tendencją człowieka jest uchylanie się od pracy i powierzanych mu obowiązków oraz minimalizowanie wysiłku, wkładanego w ich wykonywanie. Rolą przełożonych jest więc przyjęcie stanowiska szefa wymagającego i surowego, co pozwoli na egzekwowanie zadań. Kadra zarządzająca powinna kierować zespołem pracowników poprzez wydawanie rozkazów i pilnować, aby zostały one wykonane. Osoba kierująca samodzielnie przydziela pracownikom konkretne zadania, skupiając się przede wszystkim na jakości ich wykonania. Wobec podwładnych o wiele częściej stosuje się kary niż nagrody.

Styl ten przekłada się na dużą efektywność pracy, jest ona jednak pozbawiona kreatywności i wkładu własnego pracowników. W przypadku tego stylu kierowania nie ma bowiem miejsca na inwencję twórczą oraz oryginalność proponowanych pomysłów. Jest to styl nastawiony na zadania, pomijany jest tu czynnik ludzki, ponieważ pracownik traktowany jest jako narzędzie wykonywania zadań. Pracownicy wykonują je z niewielka motywacją, efektywnie pracują jedynie w momencie bezpośredniego nadzoru osoby przełożonej.

Stosowanie stylu autokratycznego na dłuższą metę odbija się negatywnie na stosunkach wewnątrzgrupowych, gdzie dochodzić może do rywalizacji i zachowań agresywnych. Sytuacjami, w jakich stosowanie tego stylu jest najbardziej efektywne są: praca pod presją czasu oraz wykonywanie zadań o momencie zagrożenia, na przykład w czasie wojny lub katastrof naturalnych.

Liberalny styl kierowania

Kolejnym stylem jest styl liberalny, nastawiony na pozostawienie pracownikom całkowitej swobody, zarówno jeśli chodzi o wybór celów działania, jak i sposobów, za pomocą których będą one realizowane. Pracownicy wszelkie decyzje podejmują samodzielnie, przełożony nie ingeruje w ich pracę i nie ocenia jej. W niektórych źródłach styl liberalny określa się mianem zaprzeczenia istoty procesu kierowania. W wielu przypadkach mamy do czynienia z małą efektywnością pracy grupy, wykonanie zadań cechuje niska jakość, a wśród pracowników panuje atmosfera dezintegracji.

Demokratyczny styl kierowania

Trzecim stylem jest styl demokratyczny, którego istotą jest postrzeganie zespołu jako całości, która jest zintegrowana poprzez wspólny cel. Osoba kierująca z jednej strony dąży do wykonania zadań w sposób jak najbardziej efektywny, ale z drugiej pozastawia pracownikom wiele swobody i jest otwarta na dialog z nimi. Przekłada się to na pozytywna atmosferę w zespole oraz zaufanie do przełożonego. Wybór stylu kierowania optymalnego względem sytuacji jest kluczową kwestią przy dbaniu o efektywność wykonywanych przez pracowników działań.